Winogrona z balkona

Z Winogrona.org

W zasadzie nie ma najmniejszego powodu by ludzie nie posiadający ogrodów czy winnic, a lubiący winogrona, nie mogli mieć wyhodowanych przez siebie owoców. Wystarczy do tego przyzwoicie nasłoneczniony balkon lub taras.

Przygotowanie stanowiska Do uprawy balkonowej (tarasowej) winorośli niezbędna jest donica o pojemności 120-200 l. Może to być donica ceramiczna lub drewniana. Istotne jest by miała 40-60 cm głębokości i w dnie posiadała otwór odprowadzający ewentualny nadmiar wody. Na dnie takiego pojemnika umieszczamy warstwę drenarską (5-10cm) wykonaną z keramzytu, grubego żwiru lub potłuczonych doniczek ceramicznych. Winorośl nie toleruje nadmiaru wilgoci w obrębie systemu korzeniowego i taka warstwa oraz otwór odpływowy zapewnić powinny właściwe stosunki wilgotnościowe. Donicę wypełniamy ziemią ogrodową lub kupowaną w sklepie ogrodniczym tzw. ziemią do kwiatów wymieszana pół na pół z piaskiem. Ziemia do uprawy winorośli powinna mieć odczyn Ph w granicach 6-7. Istotną sprawą jest zaplanowanie przyszłego prowadzenia krzewu w przestrzeni. Może on piąć się po specjalnie do tego celu przygotowanej kratownicy z listewek umieszczonej na ścianie budynku, między poręczą naszego balkonu a balkonem znajdującym się powyżej bądź też.... przymocowanej na stałe do drewnianej donicy. Jest tu pole do popisu dla własnej inwencji jednak zawsze przy zachowaniu zasady, że zaplanowana konstrukcja powinna umożliwić: - pięcie się po niej latoroślom - dobre nasłonecznienie krzewu - dobre przewietrzanie krzewu (na ścianie kratownicę umieszczamy w odległości 15 cm od niej) ( Wykonanie stosownej konstrukcji nie jest konieczne od razu, w pierwszym roku – możemy to zrobić w drugim roku po posadzeniu. W pierwszym roku wystarczy podwiązywanie latorośli do palika wbitego w ziemię obok sadzonki.) Dobór odmiany Doboru odmiany dokonujemy według własnych preferencji po zapoznaniu się z artykułem „Dobór odmian” zamieszczonym w tym serwisie i przejrzeniu działu „Odmiany”. Zwrócić należy jednak uwagę na to by ze względu na ograniczenia przestrzenne w prowadzeniu krzewu dobierać raczej odmiany słabiej rosnące. Silnie rosnące odmiany altanowe choć ich nie wątpliwą zaletą jest zwiększona mrozoodporność są mniej przydatne do uprawy balkonowej ze względu na ograniczenia przestrzenne.

Sadzenie i uprawa w pierwszym roku

Dla celów uprawy balkonowo-tarasowej winorośli wydaje się korzystniejsze użycie sadzonek krótkich, jednooczkowych. Wiąże się to z ograniczeniami dyspozycyjnej ilości ziemi dla systemu korzeniowego. Zakupioną sadzonkę pojemnikową sadzimy minimalnie głębiej niż rosła w pojemniku. Obok sadzonki, ale tak by nie naruszyć jej systemu korzeniowego wbijamy w ziemię palik, do którego podwiązywać będziemy wzrastające latorośle. W okresie wzrostu latorośli należy roślinę podlewać ( nie nadmiernie!) i usuwać z donicy pojawiające się chwasty. Korzystne jest też okresowe wzruszanie ziemi na głębokość ok. 5 cm. Wystarczającym nawożeniem będzie zasilenie rośliny garścią nawozu wieloskładnikowego (np. Azofoska) nie później jednak niż do pierwszych dni sierpnia. Jesienią po opadnięciu liści i zdrewnieniu pędów należy dokonać pierwszego cięcia krzewu. Obowiązkowo przycinamy łozy na 2-3 oczka. Dość często wśród nowicjuszy uprawy winorośli spotkać można się z żalem dotyczącym pozbawiania rośliny „tak ładnie rosnących pędów”. Jednakże dla dobra rośliny należy odrzucić takie sentymenty. I ciąć! Przycięty krzew przed zimą przysypujemy kopczykiem ziemi.

Ochrona przed mrozem

Zasadniczo jest jedna poważna różnica między uprawą winorośli w gruncie a uprawa balkonowo-tarasową. Dotyczy ona ochrony sytemu korzeniowego przed zimowymi mrozami. Uprawiając winorośl w donicy należy bardzo starannie ocieplić system korzeniowy rośliny ze wszystkich stron. Nie tylko z boków i od góry, ale także ( o czym niekiedy się zapomina) od spodu! Każdy pomysł na nie dopuszczenie do przemarznięcia zimą systemu korzeniowego jest dobry byle zapewniał skutek w postaci utrzymania temperatury ziemi nie niższej jak -6, -7 C. Jednym z najbardziej znanych skutecznych sposobów jest ocieplenie donicy płytami styropianowymi. Do tego celu można używać także suchych liści, słomy i innych naturalnych materiałów izolacyjnych. Oczywiście najbardziej korzystne byłoby umieszczenie na zimę donicy w chłodnym pomieszczeniu (piwnica, garaż). Jednak ze względu na jej ciężar jest to operacja dość kłopotliwa.

Uprawa w drugim roku

Wiosną (koniec marca, początek kwietnia) zdejmujemy z donicy izolację cieplną i delikatnie rozgarniamy kopczyk ziemi usypany nad sadzonką. Jeżeli w poprzednim roku nie zrobiliśmy konstrukcji wsporczych dla latorośli – wykonujemy ją teraz. Ziemię obficie podlewamy gdyż nie otrzymała ona niezbędnego zasobu wody pochodzącego ze śniegu i roztopów wiosennych. Nawozimy ziemię garścią nawozu wieloskładnikowego i wzruszamy ją na głębokość ok. 5 cm. Pozostałe zasady uprawy balkonowej są identyczne jak uprawy w gruncie.

Cięcie krzewu

Formy prowadzenia krzewu są podobne do zasad uprawy winorośli w gruncie. Jednakże ze względu na specyficzne warunki bytowania krzewu wydaje się, że najlepszymi sposobami są: „głowa”, forma Guyota ( jedno lub dwuramienna) na niskim pniu, sznur Royat albo forma Caseneva (także na niskim pniu). Dają one łatwość okrywania roślin na zimę. W przypadku uprawy na balkonie najkorzystniejszą formą jest sznur Royat ze stałym wieloletnim ramieniem podwiązanym do poręczy balkonu i latoroślami pnącymi się po kratce umieszczonej między naszym balkonem, a balkonem powyżej.

Kolejne zimy

Dla ochrony przed mrozem donice docieplamy tak samo jak poprzednio. Nadziemne części krzewu chronimy przed mrozem poprzez owinięcie ich dostępnymi materiałami izolacyjnymi takimi jak tektura falista, słoma itp. Szczypta optymizmu Uprawa balkonowa winorośli ma nad uprawą gruntową jedną zasadniczą przewagę: winorośli uprawianej na balkonach nie dosięgają przygruntowe przymrozki tak bardzo szkodzące roślinom uprawianym w gruncie. Janusz Czapski